Το συγκεκριμένο οικόπεδο, μία έκταση 9,5 στρεμμάτων απέναντι από τον σταθμό “Περισσός” του ΗΣΑΠ, χαρακτηρίζεται από μία άναρχη δόμηση προκατασκευασμένων μονάδων κατοικίας, με σκοπό την προσωρινή εγκατάσταση και στέγαση πληθυσμών που έχουν πληγεί από πρόσφατο σεισμό. Οι ad hoc διαδικασίες που ακολουθήθηκαν προκειμένου να δοθεί μία άμεση και γρήγορη λύση στο πρόβλημα οδήγησε τόσο στη χωροθέτηση των κατοικιών αυτών χωρίς έναν ορθολογικό σχεδιασμό, όσο και στην απουσία ποιοτικών ελεύθερων χώρων στο οικοδομικό τετράγωνο.

Παράλληλα όμως με τις υποβαθμισμένες χωρικές ποιότητες των ελεύθερων χώρων, διαπιστώνει κανείς πως εξίσου ή και περισσότερο προβληματική είναι η σχέση του οικοδομικού τετραγώνου με το ρέμα του Ποδονίφτη, έτσι όπως αυτό διασχίζει τα βορειοδυτικά όρια του οικοπέδου, καλυμμένο από μεγάλες επιφάνειες τσιμέντου.

Το κτιριολογικό πρόγραμμα ζητούσε τον εμπλουτισμό της περιοχής μελέτης με νέες χρήσεις κατοικίας, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, σε συνδυασμό όμως με την παράλληλη χωροθέτηση και άλλων συμπληρωματικών και συμβατών λειτουργιών, όπως κτίρια γραφείων και εμπορίου, ψυχαγωγίας και πολιτισμού, με στόχο την επίτευξη λειτουργικής πολυμέρειας στην περιοχή μελέτης.

Βασική συνθετική ιδέα της προτεινόμενης λύσης αποτελεί η σύλληψη και ο σχεδιασμός των κτιρίων σαν μία συνεχή κτιριακή δομή, η οποία αναδιπλούμενη άλλοτε να δημιουργεί μεγάλα πλατώματα, χαρακτηριστικές εξάρσεις του κοινόχρηστου αστικού χώρου, και άλλοτε να τονίζει τους κύριους άξονες κίνησης μέσα στο οικοδομικό τετράγωνο. Με τον τρόπο αυτό, η ίδια η κτιριακή μάζα, η ογκοπλασία αυτής της μεγάλης κτιριακής δομής, αντί να διαιρεί και να κατακερματίζει τον αστικό χώρο σε επιμέρους αδιάφορους και ανεξάρτητους μεταξύ τους χώρους, λειτουργεί ως ενοποιητικό συνθετικό  στοιχείο.

Έτσι, πέρα από τον καθαρά λειτουργικό της ρόλο, αυτή η κεντρική δομή προσπαθεί να διαδραματίσει και έναν άλλο, εξίσου σημαντικό ρόλο, αυτόν ενός ενοποιητικού κεντρικού στοιχείου, μίας συνθετικής δομής που προσφέρει ταυτόχρονα μία ενότητα και συνέχεια στο αστικό σύνολο. Αυτόν το μορφολογικό, ενοποιητικό ρόλο της βασικής κτιριακής δομής έρχονται ακόμη να ενισχύσουν οι φυτεύσεις, όπου αυτό είναι δυνατό, ακολουθώντας τους βασικούς άξονες κίνησης και σηματοδοτώντας χώρους στάσης και σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος.

Η αυξημένη κίνηση πεζών στην περιοχή μελέτης λόγω της άμεσης γειτνίασής της με το σταθμό ΗΣΑΠ, την καθιστά μία σημαντική παράμετρο για τη διαμόρφωση της τελικής πρότασης. Η προτεινόμενη αστική ανάπλαση επιχειρεί να λειτουργήσει ως μία μεγάλη αστική πλατφόρμα απρόσκοπτης κίνησης των πεζών που διέρχονται από την περιοχή και ως ένα ενοποιητικό στοιχείο του σταθμού “Περισσός” με το πλέγμα αστικών χώρων της ευρύτερης περιοχής. Η κίνηση των τροχοφόρων εντός της περιοχής μελέτης είναι ελεγχόμενη και περιορίζεται σε ένα δρόμο ήπιας κυκλοφορίας που εξυπηρετεί τις προβλεπόμενες θέσεις στάθμευσης για τους μόνιμους κατοίκους της περιοχής και την προσωρινή στάθμευση των επισκεπτών.

Για την αναβάθμιση της εικόνας της περιοχής μελέτης, κρίθηκε απαραίτητη η αποκάλυψη και αποκατάσταση της φυσικής κοίτης του ρέματος Ποδονίφτη στο τμήμα που διασχίζει το συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο, μία απόφαση που μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα του τοπικού αστικού περιβάλλοντος. Η κοίτη του ρέματος διαμορφώνεται ανάλογα, ούτως ώστε να αποκτήσει μία φιλόξενη μορφή, λειτουργώντας ως χώρος στάσης και κοινωνικής συνεύρεσης.

Τοποθεσία: Περισσός, Νέα Ιωνία, Αττική

Αρχιτεκτονική Μελέτη: Παναγιώτης Ζάκκας, Αρχιτέκτονας

Χρόνος Μελέτης: 2014