Η παρούσα μελέτη αφορά το σχεδιασμό μίας μικρής εξοχικής κατοικίας στον οικισμό Πολύδροσος του νομού Φωκίδας. Ο βασικός στόχος που τέθηκε ήταν η κατοικία να σχεδιαστεί έτσι, ώστε στον ελάχιστο χώρο, να μπορεί να φιλοξενήσει μία πενταμελή οικογένεια, καλύπτοντας τις βασικές ανάγκες της για περιοδική ολιγοήμερη διαμονή μακριά από την πόλη. Το μικρό διαθέσιμο οικόπεδο, μία στενή λωρίδα γης με πλάτος μόλις 5 μέτρα και μήκος περίπου 20 μέτρα, έθετε εξαρχής αρκετούς περιορισμούς ως προς τον τρόπο με τον οποίο το οικοδόμημα μπορούσε να αναπτυχθεί.

Η κατοικία δεν αντιμετωπίστηκε ως μεμονωμένο κτίσμα, αλλά μάλλον ως μία ενιαία κτιριακή δομή. Ουσιαστικά, ολόκληρο το οικόπεδο διαμορφώνεται σαν μία γραμμική χωρική δομή, η οποία προσομοιάζει ένα ορθογώνιο πρίσμα το οποίο έχει μετασχηματιστεί, ούτως ώστε να αποδώσει μία φιλόξενη μορφή για διημέρευση. Η ορθογώνια κάτοψη της κτιριακής δομής διαιρείται σε δύο ισομεγέθεις γενικές λειτουργικές ζώνες, κάθε μία από τις οποίες είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία της μικρής κατοικίας.

Η πρώτη ζώνη καταλαμβάνει το βόρειο κομμάτι του οικοπέδου και φιλοξενεί την αυλή, έναν υπερυψωμένο από το φυσικό έδαφος υπαίθριο χώρο, ο οποίος εξυπηρετεί τόσο την εκτόνωση των χώρων διημέρευσης, όσο και την είσοδο σε αυτή, λειτουργώντας ως ενδιάμεσος χώρος-κατώφλι. Η κτηριακή δομή έχει μετασχηματιστεί έτσι ώστε η αυλή να προστατεύεται περιμετρικά με ψηλό τοίχο προς τη βορινή πλευρά, επιτρέποντας ταυτόχρονα ανεμπόδιστες οπτικές φυγές προς τον κάμπο που απλώνεται στα νότια του οικισμού. Στην ίδια ζώνη, η κλίση του φυσικού εδάφους δίνει ακόμη τη δυνατότητα να διαμορφωθούν υπόγειοι βοηθητικοί χώροι κάτω από την αυλή.

Η δεύτερη ζώνη αναπτύσσεται στο νοτιότερο κομμάτι του οικοπέδου και ουσιαστικά περιλαμβάνει τον πυρήνα της κατοικίας, ένα διώροφο λίθινο όγκο ο οποίος καλύπτεται από μία δίριχτη κεκλιμένη στέγη και “κοιτάζει” προς την αυλή μέσα από μία ψηλή γυάλινη επιφάνεια. Εδώ φιλοξενούνται οι κύριοι χώροι διημέρευσης, οι οποίοι αναπτύσσονται σε τρία επίπεδα τα οποία επικοινωνούν μεταξύ τους με σκάλα. Τόσο στο υπόγειο, όσο και στον όροφο που διαμορφώνεται με ελαφριά κατασκευή, κατανέμονται οι χώροι ύπνου, ενώ στο επίπεδο της εισόδου τοποθετούνται οι χώροι κοινής χρήσης.

Από μία μορφολογική άποψη, προκειμένου να επιτευχθεί μία αδιατάρακτη σχέση της εξωτερικής μορφής του νέου οικοδομήματος με την εικόνα του συγκεκριμένου τόπου, αποφασίστηκε η χρήση της τοπικής πέτρας ως βασικού δομικού υλικού της κατοικίας, μία τεχνική δόμησης που δυστυχώς σταδιακά αξιοποιείται ολοένα και σπανιότερα στη σύγχρονη αρχιτεκτονική πρακτική. Η χρήση ενός συστήματος οριζόντιων και κάθετων ζωνών από μπετόν αρμέ, σε συνδυασμό με τη λίθινη φέρουσα τοιχοποιία, πέρα από το ότι ενισχύει την αντισεισμική συμπεριφορά του κτιρίου, καθιστά το λίθινο σκελετό περισσότερο ευέλικτο και ευπροσάρμοστο στις σύγχρονες μορφολογικές αναζητήσεις, επιτρέποντας τη χρήση μεγάλων ανοιγμάτων. Τελικά, αυτό το δομικό σύστημα μεικτής κατασκευής από πέτρα και μπετόν αρμέ μοιάζει, παρά την απλότητά του, να προσφέρει μία ελευθερία, μία δυνατότητα πειραματισμού και μορφολογικής ευελιξίας, ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνει να αποδώσει μία αίσθηση διαφάνειας, κατασκευαστικής καθαρότητας και ορθολογισμού.

Τοποθεσία: Πολύδροσος, Φωκίδα

Αρχιτεκτονική Μελέτη: Παναγιώτης Ζάκκας, Αρχιτέκτονας

Χρόνος Μελέτης: 2008